długo trwający
  • garniec
    7.12.2011
    7.12.2011
    Dlaczego garniec w przypadkach zależnych nie wymienia n na ń? Dlaczego gońca, tańca, czerńca i pocierńca, ale garnca?
  • gazela
    25.09.2006
    25.09.2006
    Czy istnieje słowo gazela jako jeszcze jeden synonim gatunku literackiego gazel (ghazal, gazal)? Nie znajduję go w żadnym słowniku PWN, natomiast pojawia się w innych źródłach:
    - Władysław Kopaliński, Słownik mitów i tradycji kultury (gazela obok gazel i gazal),
    - Michał Głowiński i in., Podręczny słownik terminów literackich (gazela jako jedyna wersja).
  • Ile sylab ma zoo?

    28.12.2023
    28.12.2023

    Ile sylab ma słowo zoo? Przedrostek zoo- wyraźnie ma dwie sylaby w słowach takich jak zoologia, ale wymowa samego zoo jako rzeczownika zdaje się być jedną sylabą używającą długiego o, które chyba już w polszczyźnie nie powinno występować, gdyż iloczas zaniknął.

  • Jak wymawiamy wyraz dżdżownica

    11.07.2021
    25.06.2021

    Ciekawi mnie, jak wymówić wyraz dżdżownica. Ostatnio usłyszałem, jak ktoś (lektor filmu) wymówił ten wyraz, jako [drzdżownica], gdzie "drz" brzmiało, jak w wyrazie "drzwi". Ponieważ nie znalazłem bezpośredniej odpowiedzi w internecie, poszukałem wskazówek w pokrewnych językach.

    -w rosyjskim deszcz to dożd

    -w bułgarskim - dyżd

    -w c-s - dożg

    W tych przykładach d i ż to osobne dźwięki rozdzielone smgł., która u nas wypadła. Tak więc czy rozdzielenie między d i ż nie powinno być i u nas zachowane?

  • Jidysz jako lingua franca

    21.03.2023
    11.03.2023

    Szanowni Państwo,

    mam pytanie dotyczące rozróżnienia na języki kreolskie i Lingua franca. Uważa się ze jidysz jest Lingua franca Żydów aszkenazyjskich, natomiast ma wiele cech języka kreolskiego – wyewoluował w wyniku kontaktu z językiem germańskim, ma swoją gramatykę i jest używany przez Żydów aszkenazyjskich w kolejnych pokoleniach. Czy mogliby Państwo wyjaśnić skąd klasyfikacja jidysz jako Lingua franca?

    Z poważaniem,

    Maciej

  • koniądz

    23.09.2023
    23.09.2023

    Chciałabym dowiedzieć się, jakie jest pochodzenie wyrazu „koniądz”, obecnego w co starszych słownikach (i tekstach) i oznaczającego bodajże skandynawskiego wodza. Czytałam w niektórych miejscach, że ma to być jakieś starodawne zapożyczenie z języków germańskich, skąd pochodzić ma słowo ksiądz, ale np. "Poradnik Językowy" 2/1950 sugeruje, że jest to wytwór Stefana Żeromskiego. I faktycznie najstarszy utwór, gdzie ten wyraz udało mi się znaleźć, to „Powieść o udałym Walgierzu” Żeromskiego. Czy jest to faktycznie jego twór, a w tym czy innym przypadku na jaki wyraz możemy wskazać jako źródłosłów? Szwedzkie „konung”?

  • Liczymy czas…
    17.12.2018
    17.12.2018
    Dzień dobry,
    Szanowna Poradnio, to podsumowywując, powiedzieć za rok, rok temu, rozumieć rocznikowo czy 12 miesięcznie, np. mówię w lutym, rok temu W Mikołajki?
    Co do, do zobaczenia za tydzień na koniec programu to wskazuje tydzień, ale już na koniec programu, tym bardziej jeśli trwa dłużej to Tym mniej precyzyjnie liczę, chyba, że liczyć od początku programu czas.
  • mieszkańcy Ałma Aty
    8.07.2003
    8.07.2003
    Zauważyłem pewną rozbieżność pomiędzy tym, co podaje Nowy słownik ortograficzny PWN pod red. Edwarda Polańskiego, a wersją ze Słownika nazw własnych Jana Grzeni. Chodzi o nazwy mieszkańców i mieszkanki Ałma Aty: Polański podaje: ałmaatczyk, ałmaatka, ałmaacki, Grzenia podaje: ałmatczyk, ałmatka, ałmacki. Który z nich ma rację? W którym słowniku jest błąd?
  • Miś Colargol

    10.12.2013
    10.12.2013

    Według https://sjp.pwn.pl/ powinno się pisać Miś Uszatek, Miś Colargol czy Małpka Fiki-Miki. Czy wielka litera na początku tych wyrażeń rzeczywiście jest jedyną możliwością? W słowniku nie ma Pieska Reksia i Kota Garfielda, ale w tych przypadkach wolałbym napisać pieska i kota małą literą. A sam Makuszyński pisał o małpce.

  • Nazwa przystanek Traugutta
    18.10.2019
    18.10.2019
    Od niedawna w poznańskiej komunikacji zapowiedź przystanku Traugutta jest wymawiana przez dwa [t]. W języku niemieckim dwie takie same litery w bliskim sąsiedztwie czytamy pojedynczo. Na gwarę miejską w dużej mierze składają się germanizmy. Dość często w tym regionie wśród osób starszych możemy usłyszeć [loto], [geto], [neto], [wana], [brytfanna], [leko] czy [westerplate]. Czy moja niechęć do takiego wariantu wymowy jest zasadna czy to jedynie regionalna naleciałość?
    Z poważaniem
    Mario Kiliński
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego